Varikozun əlamətləri
Varikoz ən çox rast gəlinən damar xəstəliklərindən hesab olunur. Adətən zədələnmə aşağı ətrafların səthi venalarda müşahidə edilir. Dərin venalar isə patoloji prosesə nadir hallarda qoşulur.
Venaların varikoz genişlənməsi (ayaqda damar partlaması və ya damar çıxması) dedikdə əksər insanların təsəvvüründə baldır nahiyəsində yaranan qeyri-estetik görünüşlü düyünlər canlanır. Lakin damar genişlənməsi kosmetik problem olmaqla yanaşı, həm də bir sıra simptomlarla müşayiət edilir.
Xəstəliyin klinik şəkli üçün aşağıdakı əlamətlər xarakterikdir:
- aşağı ətraflarda yorğunluq və ağırlıq hissi
- ayaq dərisində genişlənmiş kapilyarlardan ibarət «ulduzcuqlar»
- baldır nahiyəsində ağrılar
- ətraflarda vena boyunca göynəmə və yanğı hissi
- pəncə və baldırların xroniki ödemi, gecə qıcolmaları
- adi gözlə baxdıqda belə nəzərə çarpan damar genişlənməsi
- dəri səthindən qabaran qıvrım venalar, iri ölçülü venoz düyünlər
- qısa məsafəni qət etdikdən sonra ayaqlarda yaranan ağrılar
- piqment ləkələri və ya dəri örtüyünün ümumi göyərməsi
Sadalanan əlamətlər isti havalarda, axşam saatlarında daha da güclənir. Xəstəliyin ilkin mərhələlərində ləkələr heç bir narahatlıq törətmir. Varikoz inkişaf etdikcə onlar qızarır, bərkiyir və qaşınmağa başlayır.
Aşağı ətraflarda xoşagəlməz hisslərin formalaşması qan dövranının çətinləşməsi ilə bağlıdır. Başlanğıcda ağrı bir o qədər də güclü olmur, ayaqları hündürə qaldırdıqda və ya masaj etdikdə keçib gedir. Zəif intensivliyinə baxmayaraq, belə ağrılara etinasız yanaşmaq düzgün deyil.
Venalar və iltihab ocağına yaxın yerləşən toxumalarda gedən dəyişikliklər aşağı ətrafda qaşınma törədir. Zədələnmiş venalarda qanın durğunluğu toxumaların qidalanmasını pozur – mübadilə məhsulları lazımı qaydada xaric olunmur. Məhz bu proses ayaq dərisinin həddindən artıq qurumasına və qabıqlanmasına səbəb olur. İntensiv qaşınmalar gələcəkdə trofik yaraların formalaşması ilə nəticələnə bilər.
Aşağı ətraf venalarının varikoz xəstəliyinin digər təzahürü gecə qıcolmalarıdır. Qan durğunluğu ilə əlaqədar venalarda və kapilyarlarda sirkulyasiya pozulur, sinir ucları qıcıqlanır – qıcolmalar meydana çıxır.
Dərinin rənginin dəyişməsi stabil xarakter daşıdıqda, bu hal prosesin xroniki fazaya keçməsindən xəbər verir. Əlamətlərin vaxtında aradan qaldırılmaması ağır fəsadlara, hətta hərəkətin məhdudlaşmasına gətirib çıxara bilər.