Fleboloq nedir və hansı problemlərlə məşğul olur?

Fleboloq – insan orqanizmində, xüsusilə də aşağı ətraflarda yerləşən venoz damarların xəstəliklərinin diaqnostikası, müalicəsi və profilaktikası ilə ixtisaslaşan tibbi mütəxəssisdir. O, yalnız venaların patologiyası ilə məşğul olur və damar sistemindəki pozuntuları vaxtında aşkar edib müalicə edərək daha ciddi fəsadların qarşısını alır. Bu sahə üzrə təcrübəli bir həkim olmaq üçün tibbi təhsil, praktiki təcrübə və davamlı elmi biliklər zəruridir.

Fleboloqun əsas diqqət mərkəzində olan xəstəliklər aşağıdakılardır: aşağı ətrafların varikoz genişlənməsi, tromboflebit, flebit, xroniki ven çatışmazlığı, dərin vena trombozu, eləcə də trofik xoralar. Bu patologiyalar bəzən uzun illər ərzində gizli inkişaf edə və yalnız ağırlaşdıqdan sonra özünü göstərir. Məhz bu səbəbdən fleboloji müayinələr profilaktik baxımdan da böyük əhəmiyyət daşıyır.

Fleboloq və damar cərrahı arasında fərq nədən ibarətdir?

Bəzən pasiyentlər “fleboloq nedir?” sualına cavab axtararkən bu həkimin damar cərrahından nə ilə fərqləndiyini də öyrənmək istəyirlər. Damar cərrahı bütün orqanizmdəki arteriya və venalara aid olan xəstəliklərin müalicəsi ilə məşğul olur. Fleboloq isə əsasən ayaq venaları və onların törətdiyi fəsadların aradan qaldırılmasına yönəlmiş mütəxəssisdir. Onun fəaliyyət sahəsi daha dar çərçivədə olsa da, bu sahədə dərin ixtisaslaşmaya malikdir. Bir çox hallarda təcrübəli fleboloqlar damar cərrahı ixtisasına da yiyələnərək daha geniş spektrdə tibbi xidmət göstərirlər.

Fleboloqa müraciət üçün hansı əlamətlər əsas sayılır?

Fleboloqun qəbuluna yazılmaq üçün bir sıra əlamətlərin olması kifayət edir:

• Ayaqlarda iri və qabarıq damarların görünməsi;

• Qıvrılmış damarların və kapilyar torların yaranması;

• Aşağı ətraflarda, xüsusən də axşam saatlarında yaranan şişkinlik;

• Ağırlıq, yorğunluq, ağrı və qıcolma hissləri;

• Dərinin rəngində dəyişiklik, piqment ləkələri və damar ulduzcuqları;

• Tromboz və tromboflebit zamanı yaranan qızartı, temperatur artımı və ağrı.

Bu əlamətlərin hər biri venoz dövranın pozulduğuna işarədir və vaxtında mütəxəssisə müraciət edilməzsə, vəziyyət daha da ağırlaşa bilər.

Fleboloq pasiyenti necə müayinə edir?

Fleboloq pasiyentin ilk qəbulunda onun həyat tərzini, irsi faktorları, peşə fəaliyyətini və şikayətlərini ətraflı şəkildə öyrənir. Daha sonra həkim ayaqların ümumi vəziyyətini vizual olaraq qiymətləndirir və palpasiya yolu ilə damar genişlənmələrini, şişkinlikləri aşkar etməyə çalışır. Lakin bu ilkin müayinə diaqnoz üçün kifayət etmir və əlavə instrumental diaqnostika tələb olunur.

Diaqnozun təsdiqi və müalicə planının hazırlanması üçün Rəngli Doppler ultrasəs müayinəsi aparılır. Bu üsulla damarların keçiriciliyi, qan axını sürəti və venoz qapaqların fəaliyyəti qiymətləndirilir. Zərurət yarandıqda koaquloqramma da aparılaraq qanın laxtalanma səviyyəsi təyin olunur. Bu məlumatlar əsasında pasiyentə fərdi yanaşma ilə müalicə proqramı hazırlanır.

Fleboloji müalicə hansı üsullarla aparılır?

Müasir flebologiya qeyri-invaziv və az invaziv müalicə üsullarına üstünlük verir. Varikozun erkən mərhələlərində skleroterapiya, ClaCS (kriolazerkrioskleroterapiya) kimi metodlarla damarlar məhv edilir. İrəliləmiş hallarda isə lazer əməliyyatlarına və digər cərrahi müdaxilələrə ehtiyac yaranır. Bu üsulların üstün cəhəti az ağrılı olması, reabilitasiya dövrünün qısa sürməsi və estetik nəticələrin yüksək olmasıdır.

Profilaktik müayinəyə kimlər getməlidir?

Aşağıdakı insanlar ildə azı bir dəfə fleboloq müayinəsindən keçməlidirlər:

• Uzun müddət ayaq üstə və ya oturaq çalışan şəxslər;

• Piylənmə və artıq çəkidən əziyyət çəkənlər;

• Hamiləlik dövründə olan qadınlar;

• Hərəkətsiz həyat tərzi sürən insanlar;

• Gündəlik ağır fiziki fəaliyyətlə məşğul olan idmançılar.

Bundan əlavə, genetik meylli insanlar, siqaret və spirtli içkilər istifadə edənlər, qidalanma rejimi düzgün olmayan şəxslər də risk qrupuna daxildir. Onların ildə bir dəfə Doppler müayinəsindən keçməsi tövsiyə olunur.

Yaxşı fleboloq necə seçilməlidir?

Varikoz xəstəliyi və digər damar problemləri ilə qarşılaşanlar üçün düzgün həkim seçimi mühüm məsələdir. Təcrübəli və bilikli bir mütəxəssis tapmaq üçün aşağıdakı meyarlara diqqət yetirmək lazımdır:

• Təhsil və ixtisas: Fleboloq, eyni zamanda damar cərrahı olmalıdır və Doppler müayinəsini özünün aparması üstünlük sayılır.

• Praktiki təcrübə: Uğurla həyata keçirilmiş əməliyyatlar, skleroterapiya prosedurları və xəstə məmnuniyyəti həkimin peşəkarlığını göstərir.

• İşlədiyi klinika: Müasir avadanlıqlarla təchiz olunmuş, sterilizasiya və gigiyena qaydalarına riayət edən tibb müəssisəsi müalicənin keyfiyyətinə birbaşa təsir edir.

Unutmayın, sağlamlıq hər kəsin ən qiymətli sərvətidir. Bu səbəbdən fleboloq nedir sualına cavab axtararkən düzgün seçim etmək həm həyat keyfiyyətinizi, həm də gələcək sağlamlığınızı təmin edəcək addımlardan biridir.